Klasyfikacja pow艂ok galwanicznych
![]() |
Schemat przebiegu korozji pow艂ok: a) anodowe, b) katodowe |
Klasyfikacja pow艂ok galwanicznych w zale偶no艣ci od ich przeznaczenia
Stosowane w praktyce pow艂oki galwaniczne z punktu widzenia ich przeznaczenia mo偶na podzieli膰 na nast臋puj膮ce grupy:
1) pow艂oki ochronne - maj膮ce za zadanie wy艂膮cznie ochron臋 metalu pod艂o偶a przed korozj膮,
2) pow艂oki dekoracyjna - nak艂adane dla poprawy wygl膮du zewn臋trznego powierzchni (barwa, po艂ysk, d艂adko艣膰),
3) pow艂oki ochronno-dekoracyjne - stosowane jako ochrona przed korozj膮 z jednoczesnym nadaniem i zachowaniem w艂asno艣ci dekoracyjnych powierzchni metalu pod艂o偶a,
4) pow艂oki techniczne (funkcjonalne) - stosowane w celu uzyskania okre艣lonych w艂asno艣ci fizycznych lub technologicznych powierzchni, np. zwi臋kszenie odporno艣ci na 艣cieranie, zmiana wsp贸艂czynnika tarcia, poprawa w艂asno艣ci elektrycznych powierzchni, poprawa zdolno艣ci 艂膮czenia przez lutowanie, zmiana wymiar贸w pokrywanych cz臋艣ci, regeneracja zu偶ytych powierzchni, uzyskanie zwi臋kszonego stopnia odbicia i po艂ysku powierzchni, zabezpieczenie okre艣lonych powierzchni w czasie wykonywania innych proces贸w obr贸bki powierzchniowej oraz uzyskiwania grubych warstw w galwanoplastyce.
Klasyfikacja z punktu widzenia sk艂adu chemicznego i rodzaju pow艂oki
1) pow艂oki metalowe nak艂adane elektolitycznie,
2) pow艂oki stopowe,
3) pow艂oki konwersyjne - niemetalowe, nieorganiczne
a) chromianowe,
b) fosforanowe,
c) szczawianowe,
d) tlenkowe na aluminium, otrzymywane metod膮 anodowego oksydowania,
e) tlenkowe na innych metalach.
Klasyfikacja z punktu widzenia sposob贸w nak艂adania lub wytworzenia pow艂ok
1) pow艂oki elektrolityczne
a) jednowarstwowe,
b) wielowarstwowe,
2) pow艂oki osadzane metod膮 chemiczn膮 (chemiczne),
3) pow艂oki konwersyjne
a) wytwarzane chemicznie,
b) wytwarzane elektrochemicznie.
Klasyfikacja z punktu widzenia stanu powierzchni i struktury pow艂oki
1) pow艂oki matowe
2) pow艂oki b艂yszcz膮ce
3) pow艂oki p贸艂b艂yszcz膮ce,
4) pow艂oki z po艂yskiem lustrzanym,
5) pow艂oki mikrosp臋kane,
6) pow艂oki mikroporowate,
7) pow艂oki szczelne (bez por贸w i sp臋ka艅).
Klasyfikacja z punktu widzenia dodatkowej obr贸bki pow艂ok po ich osadzeniu lub wytworzeniu
1) pow艂oki polerowane (mechanicznie, chemicznie lub elektrochemicznie),
2) pow艂oki obtapiane (dotyczy wy艂膮cznie pow艂ok cynowych),
3) pow艂oki barwione,
4) pow艂oki uszczelniane,
5) pow艂oki impregnowane.
Klasyfikacja z punktu widzenia mechanizmu ochrony metalu pod艂o偶a przez pow艂oki
1) pow艂oki anodowe - z metalu, kt贸ry w okre艣lonym 艣rodowisku korozyjnym wykazuje potencja艂 ni偶szy od potencja艂u metalu pod艂o偶a i w zwi膮zku z tym nie tylko izoluje go od otaczaj膮cego 艣rodowiska, lecz r贸wnie偶 chroni elektrochemicznie, ulegaj膮c sam korozji; w przypadku powstania ogniwa elektrochemicznego korozji ulega metal pow艂oki (np. pow艂oki cynkowe i kadmowe na stali),
2) pow艂oki katodowe - z metalu, kt贸ry w okre艣lonym 艣rodowisku korozyjnym wykazuje potencja艂 elektrochemiczny wy偶szy od potencja艂u metalu pod艂o偶a i w zwi膮zku z tym chroni go przez odizolowanie jego powierzchni od otaczaj膮cego 艣rodowiska; w przypadku powstania ogniwa elektrochemicznego korozji ulega metal pod艂o偶a (np. pow艂oki niklowe na stali).
Klasyfikacja z punktu widzenia warunk贸w u偶ytkowania wyrob贸w pokrywanych pow艂okami
1) pow艂oki stosowane jedynie w celach dekoracyjnych - 0,
2) pow艂oki u偶ytkowane wewn膮trz w atmosferach ciep艂ych i suchych - 1,
3) pow艂oki u偶ytkowane w miejscach, gdzie mo偶e pojawi膰 si臋 kondensacja - 2,
4) pow艂oki u偶ytkowane na zewn膮trz w warunkach umiarkowanych - 3,
5) pow艂oki u偶ytkowane na zewn膮trz w warunkach o silnym oddzia艂ywaniu korozyjnym, np. morskich lub przemys艂owych - 4.
Podzia艂 i oznaczenia pow艂ok galwanicznych i konwersyjnych podano w PN-EN 1403:2002.
Zgodnie z t膮 norm膮 oznaczenie pow艂oki podawane w dokumentacji powinno zawiera膰:
a) napis "pow艂oka elektrolityczna";
b) numer normy europejskiej, kt贸rej wymagana pow艂oka powinna odpowiada膰;
c) 艂膮cznik
d) kod metalu pod艂o偶a
e) uko艣nik;
f) dodatkowo stosowane kody, oddzielone za pomoc膮 uko艣nik贸w, dla ka偶dego etapu nak艂adania pow艂oki (w kolejno艣ci nak艂adania)